มาตรฐานการกันน้ำและกันฝุ่น (ความหมายค่า IP)

มาตรฐานการกันน้ำและกันฝุ่น ( ความหมายค่า IP )

การเลือกซื้อโคมไฟและอุปกรณ์ไฟฟ้า หลายๆท่านคงสงสัยว่าค่า IP ที่มีเลขต่างๆกันไป มีความหมายอย่างไรบ้าง สามารถดูรายละเอียดได้ตามข้อมูลหน้านี้ได้เลยคะ

      มาตรฐานการกันน้ำและกันฝุ่น (IP)
      คือ มาตรฐานที่บ่งบอกถึงความสามารถในการกันน้ำและกันฝุ่น อ้างอิงจากมาตรฐาน IEC60529 ระบบการป้องกันน้ำ และ ฝุ่น (Dust and water protection)
IP ก็คือ  International Protection ค่ามาตรฐานการป้องกัน ซึ่งจะเป็นค่าแสดงระดับการป้องกันของกล่อง แผงไฟฟ้า หรืออุปกรณ์ไฟฟ้านั่นเอง โดยที่ค่า IP นั้นจะแสดงด้วยตัวเลข 2 หลัก คือ IPxx โดยที่ตัวเลขหลักแรกจะหมายถึงการป้องกันจากของแข็ง ซึ่งจะมีตั้งแต่ 0-6 ส่วนตัวเลขหลักที่ 2 จะหมายถึงการป้องกันจากของเหลว ซึ่งจะมีตั้งแต่ 0-8

      ความหมายของตัวเลขหลักแรก
ถ้าตัวเลขหลักแรกเป็น 0 หมายถึง ไม่มีการป้องกันใดๆได้เลย
ถ้าตัวเลขหลักแรกเป็น 1 หมายถึง มีการป้องกันจากของแข็งที่มีขนาดใหญ่กว่า 50 มม. ขึ้นไป
ถ้าตัวเลขหลักแรกเป็น 2 หมายถึง มีการป้องกันจากของแข็งที่มีขนาดใหญ่กว่า 12 มม. ขึ้นไป
ถ้าตัวเลขหลักแรกเป็น 3 หมายถึง มีการป้องกันจากของแข็งที่มีขนาดใหญ่กว่า 2.5 มม. ขึ้นไป
ถ้าตัวเลขหลักแรกเป็น 4 หมายถึง มีการป้องกันจากของแข็งที่มีขนาดใหญ่กว่า 1 มม.
ถ้าตัวเลขหลักแรกเป็น 5 หมายถึง มีการป้องกันจากฝุ่นผงละออง แต่ต้องเป็นฝุ่นละอองของสารที่ไม่ทำให้เกิดอันตราย
ถ้าตัวเลขหลักแรกเป็น 6 หมายถึง มีการป้องกันจากฝุ่นผงละอองของสารที่อาจทำให้เกิดการกัดกร่อน หรือเป็นอันตรายได้

     ความหมายของตัวเลขหลักที่ 2
ถ้าตัวเลขหลักที่ 2 เป็น 0 หมายถึง ไม่มีการป้องกันจากของเหลวใดๆได้เลย
ถ้าตัวเลขหลักที่ 2 เป็น 1 หมายถึง มีการป้องกันจากหยดน้ำที่หยดลงมาในแนวดิ่ง
ถ้าตัวเลขหลักที่ 2 เป็น 2 หมายถึง มีการป้องกันจากหยดน้ำที่หยดลงกระทบทำมุม 15 องศาจากแนวดิ่ง
ถ้าตัวเลขหลักที่ 2 เป็น 3 หมายถึง มีการป้องกันจากน้ำฝนที่ตกกระทบทำมุม 60 องศาจากแนวดิ่ง
ถ้าตัวเลขหลักที่ 2 เป็น 4 หมายถึง มีการป้องกันจากน้ำได้รอบทุกทิศทาง
ถ้าตัวเลขหลักที่ 2 เป็น 5 หมายถึง มีการป้องกันจากสายน้ำ (jet water) ได้รอบทุกทิศทาง
ถ้าตัวเลขหลักที่ 2 เป็น 6 หมายถึง มีการป้องกันจากสายน้ำ (jet water) ที่มีแรงคล้ายๆกับน้ำทะเล
ถ้าตัวเลขหลักที่ 2 เป็น 7 หมายถึง มีการป้องกันจากผลกระทบที่เกิดจากการจุ่มลงในน้ำได้
ถ้าตัวเลขหลักที่ 2 เป็น 8 หมายถึง มีการป้องกันจากผลกระทบที่เกิดจากการจุ่มลงในน้ำภายใต้แรงกดดันได้


    ตัวอย่างความหมาย
     IP 23     ตัวมอเตอร์ไฟฟ้าสามารถป้องกันการสัมผัสตัวอุปกรณ์โดยไม่ตั้งใจจานิ้วมือหรือเครื่องมืออื่นๆ ที่มีขนาดใกล้เคียงกัน และสามารถป้องกันละอองน้ำที่ตกกระทบในแนวเฉียงรอบอุปกรณ์ได้ทำมุมสูงสุด 60 องศาจากแนวตั้งได้ (เหมาะสำหรับการใช้งานในร่ม ไม่เหมาะสำหรับการใช้งานกลางแจ้ง)
     IP 54     ตัวมอเตอร์ไฟฟ้า มีความสามารถที่จะป้องกันฝุ่นได้แต่อาจมีฝุ่นเล็กน้อยเล็ดลอดเข้าไปโดยฝุ่นที่เล็ดลอดเข้าไปนั้นต้องไม่มีผลใดๆต่อการทำงานของอุปกรณ์และมีความสามารถที่จะป้องกันละอองน้ำที่ตกกระทบตัวอุปกรณ์ได้จากทุกทิศทาง
     IP55     ตัวมอเตอร์ไฟฟ้า มีความสามารถที่จะป้องกันฝุ่นได้แต่อาจมีฝุ่นเล็กน้อยเล็ดลอดเข้าไปโดยฝุ่นที่เล็ดลอดเข้าไปนั้นต้องไม่มีผลใดๆต่อการทำงานของอุปกรณ์และมีความสามารถที่จะป้องกันการฉีดน้ำได้ทุกทิศทาง (เหมาะสำหรับการใช้งานกลางแจ้ง)
     IP65     ตัวมอเตอร์ไฟฟ้า มีความสามารถที่จะป้องกันฝุ่นได้สมบูรณ์และมีความสามารถที่จะป้องกันน้ำจากการฉีดที่ตัวอุปกรณ์ได้จากทุกทิศทาง
     IP66     มอเตอร์ไฟฟ้า มีความสามารถที่จะป้องกันฝุ่นได้สมบูรณ์ และมีความสามารถที่จะป้องกันน้ำจากการฉีดแบบรุนแรงที่ตัวอุปกรณ์ได้จากทุกทิศทาง
โดยทั่วไปมอเตอร์ไฟฟ้าตามท้องตลาดปัจจุบันจะเป็นแบบชนิด IP55 ซึ่งตัวมอเตอร์ไฟฟ้าจะสามารถกันน้ำกันฝุ่นได้เป็นอย่างดี สามารถใช้งานกลางแจ้งได้โดยไม่มีการฉีดน้ำที่ตัวมอเตอร์อย่างรุนแรง ทั้งนี้อาจจะมีประเภท IP23 ที่เป็นมอเตอร์ชนิดเปิด ซึ่งเหมาะสำหรับการใช้งานในร่มและมีพื้นที่จำกัด ดังนั้นเราควรจะเลือกใช้มอเตอร์ที่มีความเหมาะสมกับการใช้งาน ซึ่งจะทำให้สามารถยืดอายุการใช้งานของมอเตอร์ได้